دستگاه قالیبافی نیمهدستی همچنان متکی به هنر و دستان قالیباف است، اما ابزارهای مکانیکی سادهای در این فرآیند به کار گرفته میشوند تا به بهبود راحتی و کارایی قالیباف کمک کنند. این ابزارها شامل تجهیزاتی هستند که هیچگونه دخالت در روند بافت و گرهزنی ندارند و صرفاً به عنوان ابزارهای کمکی برای تسهیل کار قالیباف عمل میکنند.
ابزارهای مکانیکی ساده شامل موارد زیر میشوند:
- شانههای مکانیکی: شانهها برای کوبیدن پودها در قالی استفاده میشوند. در دستگاههای نیمهدستی، شانههای مکانیکی میتوانند با نیروی پای قالیباف به حرکت درآیند و فشار بیشتری به پود وارد کنند، اما فرآیند گرهزنی همچنان با دست انجام میشود.
- سیستمهای تنظیم کشش: این سیستمها به قالیباف کمک میکنند تا کشش نخهای تار را به راحتی تنظیم کنند، که این کار باعث میشود بافت قالی به صورت یکنواخت و دقیق انجام شود. این ابزارها صرفاً برای سهولت در مدیریت نخها هستند و هیچ تاثیری در گرهزنی ندارند.
- چرخهای دوار: برخی از دارهای قالیبافی نیمهدستی مجهز به چرخهای دواری هستند که به قالیباف امکان میدهند تا به راحتی قالی را بچرخانند و بخشهای مختلف آن را با دست ببافند.
این ابزارها تنها به منظور افزایش کارایی و کاهش خستگی قالیباف طراحی شدهاند و هیچگونه فرآیند خودکاری در بافت فرش دستباف دخیل نیست. تمامی مراحل بافت، گرهزنی، و طرحریزی همچنان به صورت دستی و با دقت و هنر قالیباف انجام میشوند، که این امر باعث حفظ ارزش هنری و کیفیت بالای فرش دستباف میشود.